Ο Θάνατος του Γεωργίου Καραϊσκάκη

Ο αρχιστράτηγος Γεώργιος Καραϊσκάκης έφτασε στο Φάληρο προκειμένου να αναλάβει τη διοίκηση των επιχειρήσεων κατά των Οθωμανικών δυνάμεων, οι οποίες υπό την ηγεσία του Κιουταχή επιχειρούσαν να καταλάβουν την Ακρόπολη. Η φρουρά που βρισκόταν εκεί είχε περιέλθει σε δυσχερή κατάσταση εξαιτίας των συνεχών βομβαρδισμών καθώς και των επιδημιών που είχαν πλήξει το στρατόπεδο. Με περίπου 1.000 ετοιμοπόλεμους άνδρες, ο Καραϊσκάκης οργανώθηκε στο Κερατσίνι, αποκρούοντας με επιτυχία τις επιθέσεις του εχθρού και λαμβάνοντας ενισχύσεις από σώματα Πελοποννησίων υπό τον Κολοκοτρώνη και άλλους οπλαρχηγούς.

Παρά τον πυρετό που τον ταλαιπωρούσε, οι στρατιωτικές υποχρεώσεις δεν του άφηναν περιθώριο για ανάπαυλα. Μαζί με τις ενισχύσεις, εφάρμοσε ένα σχέδιο φθοράς του εχθρού, σκοπεύοντας να τον απασχολήσει σε μικρές συμπλοκές, προτού καταφέρει να οργανώσει μια μεγαλύτερη αντεπίθεση. Δυστυχώς, υπέκυψε στα τραύματά του λίγες ημέρες πριν από την κύρια μάχη, μετά από έναν πυροβολισμό που δέχθηκε στη βουβωνική χώρα κατά τις πρώτες εχθροπραξίες μεταξύ των ελληνικών και των Οθωμανικών στρατευμάτων.

Ο θάνατος του Καραϊσκάκη είχε σοβαρές επιπτώσεις στο ηθικό των ελληνικών δυνάμεων, οδηγώντας στην καταστροφική μάχη του Αναλάτου στο Φάληρο. Οι ελληνικές δυνάμεις, προχωρώντας σε ανοιχτό πεδίο, δέχτηκαν καταιγιστικά πυρά, κυκλώθηκαν και τελικά διαλύθηκαν, γεγονός που είχε προβλέψει ο ίδιος ο Καραϊσκάκης.

Η Μυστηριώδης Δολοφονία του Καραϊσκάκη

Το ερώτημα σχετικά με το ποιος σκότωσε τον Καραϊσκάκη παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της Επανάστασης του 1821. Υπάρχουν δύο σημαντικά δεδομένα σχετικά με το συμβάν αυτό. Ο Καραϊσκάκης πυροβολήθηκε ενώ ήταν έφιππος και η βολή είχε κατεύθυνση από πάνω προς τα κάτω, υποδεικνύοντας ότι ο δράστης ήταν πιθανότατα καβαλάρης. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το αν ο δολοφόνος ήταν Έλληνας ή Τούρκος.

Ο γραμματέας του Καραϊσκάκη, Δημήτριος Αινιάν, αναφέρει ότι λίγο πριν πεθάνει, ο Καραϊσκάκης δήλωσε στους Χριστόδουλο Χατζηπέτρο και Γαρδικιώτη Γρίβα ότι τραυματίστηκε από Έλληνες και ότι εάν συνέχιζε να ζει, θα αποκάλυπτε το όνομα του υπαίτιου. Αυτή η δήλωση, σε συνδυασμό με άλλες εκδοχές, τροφοδότησε τις συζητήσεις σχετικά με την προέλευση του πυροβολισμού.

Επιπλέον, ο Ιωάννης Ζαμπέλιος στη δραματική του παράσταση «Γεώργιος Καραϊσκάκης» αναφέρει ότι ο αρχιστράτηγος καλούσε τους Χατζηπέτρο και Γρίβα να επιστρέψουν την επόμενη μέρα, αν ζούσε, για να του αποκαλύψει ένα μυστικό. Ωστόσο, ο Ζαμπέλιος τονίζει ότι το μυστικό αυτό δεν αφορούσε στη δολοφονία του από Έλληνες. Από την άλλη, ο Λάμπρος Κουτσονίκος και ο Χρήστος Βυζάντιος υποστηρίζουν ότι ο πυροβολισμός προήλθε από τουρκικό οχύρωμα.

Ο Θανάσης Κασομούλης αναφέρει σχετική στιχομυθία του Καραϊσκάκη με τους Χατζηπέτρο και Γαρδικιώτη, προσθέτοντας ότι ένας Χιμαριώτης, ο Κώστας Στράτης, εξομολογήθηκε λίγο πριν πεθάνει ότι κατά τη διάρκεια της μάχης, καθώς κινούνταν με το άλογό του, άθελά του πυροβόλησε τον Καραϊσκάκη. Εντούτοις, φαίνεται ότι οι περισσότεροι άνδρες του Τζαβέλα πολεμούσαν πεζοί.

Ο Δημήτρης Φωτιάδης αναφέρεται στην αβεβαιότητα που επικρατούσε ανάμεσα στους συντρόφους του Καραϊσκάκη σχετικά με τον δολοφόνο του. Υπήρχε η υποψία ότι κάποιος Έλληνας μπορεί να δωροδοκήθηκε για να τον σκοτώσει, ενώ ήταν και φιλέλληνες ανάμεσα στους ιππείς. Η εξομολόγηση του Κώστα Στράτη ενισχύει την πιθανότητα ότι η δολοφονία μπορεί να προήλθε από Έλληνα.

Σκέψεις και Υποθέσεις για το Εγκλημα

Μερικοί, όπως ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, πιστεύουν ότι δύο Τούρκοι αναγνώρισαν τον Καραϊσκάκη και τον πυροβόλησαν. Άλλοι, όπως ο Χριστόφορος Περραιβός, θεωρούν ότι τον πυροβόλησε Τούρκος καβαλάρης, αν και αυτό δεν εξηγεί την κατεύθυνση της σφαίρας. Η άποψη του Μακρυγιάννη ότι ηθικός αυτουργός ήταν ο Μαυροκορδάτος προσθέτει μια άλλη διάσταση στις υποθέσεις γύρω από την απόρριψη του Καραϊσκάκη.

Πολλές θεωρίες για τον δολοφόνο κυκλοφορούν, αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί. Ο συνταγματάρχης Έιδεκ παρατηρεί το τραύμα και αναφέρει δύο σφαίρες, εντούτοις η αξία των πληροφοριών παραμένει περιορισμένη.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η κληρονομιά του Καραϊσκάκη παραμένει ζωντανή στην ιστορία της Ελλάδας, με πολλούς να αναρωτιούνται για τους πραγματικούς λόγους πίσω από τον πρόωρο θάνατό του. Η παρορμητικότητα του Καραϊσκάκη δεν απαλύνει την αμφιβολία για τις συνθήκες που επικρατούσαν στην τότε πολιτική σκηνή και τις μυστικές πλοκές που ίσως οδήγησαν στη δολοφονία του.